Είναι ένα από τα πιο παράδοξα δώρα της ζωής. Καθώς περνούν τα χρόνια, οι κύκλοι που κάποτε ήταν γεμάτοι με πρόσωπα, φωνές, και ιστορίες, αρχίζουν να συρρικνώνονται. Φίλοι που κάποτε θεωρούσαμε αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας απομακρύνονται, σβήνοντας σιγά-σιγά από τον χάρτη της καρδιάς μας. Κι όμως, αυτό που στην αρχή μοιάζει με απώλεια, ίσως να είναι μια από τις πιο πολύτιμες αποκαλύψεις της ωρίμανσης.
Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι οι σχέσεις θα μπορούσαν να είναι τόσο εύθραυστες, τόσο επιρρεπείς στη φθορά του χρόνου. Όταν ήμουν μικρός, οι φίλοι μου ήταν οι πυλώνες της ύπαρξής μου. Μαζί τους χτίζαμε κόσμους ολόκληρους, ανταλλάσσαμε όνειρα, γελάγαμε με την ψυχή μας. Οι δεσμοί μας φαίνονταν ακλόνητοι, σαν πέτρες που καμία καταιγίδα δεν θα μπορούσε να παρασύρει. Όμως, η ζωή έχει τον δικό της τρόπο να μας υπενθυμίζει ότι όλα ρέουν, ότι τίποτα δεν μένει σταθερό.
Όσο μεγαλώνεις, οι προτεραιότητές σου αλλάζουν. Ο χρόνος γίνεται πιο πολύτιμος, και οι απαιτήσεις της καθημερινότητας σε κατακλύζουν. Η εργασία, η οικογένεια, οι υποχρεώσεις – όλα αυτά δημιουργούν έναν λαβύρινθο, μέσα στον οποίο η σκέψη να δεις έναν φίλο συχνά καταλήγει να μοιάζει με πολυτέλεια. Ξαφνικά, οι άνθρωποι που κάποτε ήταν τόσο κοντά σου βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις της ζωής τους, σε μονοπάτια που συχνά δεν διασταυρώνονται πλέον με τα δικά σου.
Αλλά δεν είναι μόνο η απόσταση ή ο χρόνος που απομακρύνουν τους φίλους. Είναι και η ίδια η φύση των σχέσεων που αλλάζει. Όταν είσαι νεότερος, πολλές φορές οι φιλίες βασίζονται στην κοινή διασκέδαση, στις τυχαίες στιγμές, στην αίσθηση του «είμαστε εδώ μαζί». Όσο μεγαλώνεις, όμως, ψάχνεις κάτι βαθύτερο. Θέλεις σχέσεις που να έχουν νόημα, που να αντέχουν στις θύελλες, που να χτίζονται πάνω στην ειλικρίνεια και την αμοιβαία υποστήριξη. Και έτσι, οι σχέσεις που είναι επιφανειακές, που δεν μπορούν να αντέξουν την πίεση του χρόνου, απλώς ξεθωριάζουν.
Υπάρχουν φορές που νιώθεις την απώλεια σαν έναν σιωπηλό πόνο. Θυμάσαι τις μέρες που η παρέα ήταν γεμάτη φωνές, γέλια, και ενθουσιασμό. Αναρωτιέσαι αν έκανες κάτι λάθος, αν θα μπορούσες να είχες κρατήσει αυτές τις σχέσεις ζωντανές. Αλλά όσο περισσότερο το σκέφτεσαι, τόσο περισσότερο συνειδητοποιείς ότι η ζωή δεν αφήνει περιθώρια για στασιμότητα. Κάθε εμπειρία, κάθε αλλαγή, κάθε εξέλιξη σε διαμορφώνει, και μαζί με εσένα αλλάζουν και οι σχέσεις σου.
Ίσως το πιο βαθύ μάθημα που παίρνουμε όσο μεγαλώνουμε είναι ότι δεν έχει σημασία ο αριθμός των φίλων, αλλά η ποιότητα των σχέσεων. Οι λίγοι φίλοι που παραμένουν στη ζωή σου γίνονται σαν φάροι. Είναι εκείνοι που σε ξέρουν πραγματικά, που σε δέχονται όπως είσαι, με τα λάθη σου, τις αδυναμίες σου, τις στιγμές που δεν είσαι ο καλύτερος εαυτός σου. Είναι εκείνοι που δεν χρειάζονται εξηγήσεις, που η σιωπή μαζί τους δεν είναι άβολη, αλλά γεμάτη κατανόηση.
Αναρωτιέμαι συχνά: Τι είναι αυτό που κάνει κάποιες φιλίες να αντέχουν στον χρόνο; Ίσως είναι η ικανότητα να εξελίσσεσαι μαζί με τον άλλον, να τον βλέπεις να αλλάζει και να τον αγαπάς γι’ αυτό που γίνεται, όχι μόνο γι’ αυτό που ήταν. Ίσως είναι η ειλικρίνεια, η αίσθηση ότι μπορείς να είσαι ο εαυτός σου χωρίς μάσκες, χωρίς φόβο. Ίσως, πάλι, είναι κάτι τόσο απλό και θεμελιώδες όσο η αγάπη – μια αγάπη που δεν χρειάζεται μεγάλες δηλώσεις ή συνεχείς αποδείξεις, αλλά που υπάρχει σιωπηλά, σταθερά, ακόμα και όταν οι λέξεις είναι λίγες.
Υπάρχει μια γαλήνη σε αυτή την αποδοχή. Το να κατανοήσεις ότι οι φίλοι δεν χρειάζεται να είναι πολλοί, αρκεί να είναι αυθεντικοί. Το να αφήσεις πίσω σου το βάρος των προσδοκιών, το άγχος να διατηρήσεις σχέσεις που δεν σου προσφέρουν πλέον χαρά ή νόημα. Είναι σαν να καθαρίζεις ένα παλιό δωμάτιο, να πετάς ό,τι είναι περιττό και να αφήνεις μόνο τα πράγματα που σε κάνουν να νιώθεις ζωντανός.
Και τελικά, αυτός ο περιορισμένος κύκλος που μένει γύρω σου είναι σαν ένας μικρός κήπος. Κάθε φιλία είναι ένα λουλούδι που χρειάζεται φροντίδα, χρόνο, προσοχή. Δεν είναι εύκολο να διατηρείς μια σχέση, αλλά οι καρποί που σου προσφέρει είναι ανεκτίμητοι. Οι συζητήσεις που σε κάνουν να βλέπεις τη ζωή διαφορετικά. Η στήριξη στις δύσκολες στιγμές. Η κοινή χαρά, που είναι τόσο βαθιά και αληθινή.
Κι έτσι, ναι, όσο μεγαλώνεις, τόσο λιγότερους φίλους κρατάς κοντά σου. Αλλά αυτοί οι λίγοι γίνονται ο κόσμος σου. Είναι οι άνθρωποι που κρατούν τα κομμάτια σου ενωμένα, που σου θυμίζουν ποιος είσαι, που σε κάνουν καλύτερο. Δεν είναι πια μια θλιβερή διαπίστωση, αλλά μια ευλογία. Ένα δώρο που αξίζει να το αγκαλιάσεις με όλη σου την καρδιά.
Γιατί στο τέλος της ημέρας, η ζωή δεν μετριέται από το πόσοι άνθρωποι υπάρχουν γύρω σου, αλλά από το πόσο βαθιά μπορούν να μπουν μέσα στην ψυχή σου. Και οι λίγοι φίλοι που παραμένουν, είναι αυτοί που πραγματικά έχουν σημασία.