Υπάρχει κάτι στις ανθρώπινες καρδιές που λειτουργεί σαν παγίδα, σαν ένα σκοτεινό πηγάδι που, μόλις πέσεις μέσα, είναι δύσκολο να βγεις. Είναι η κακία. Αυτή η βαριά, πνιγηρή αίσθηση που φωλιάζει μέσα μας όταν κάποιος μας πληγώσει, όταν αισθανθούμε αδικία, όταν θυμώνουμε βαθιά. Η κακία δεν είναι απλώς ένας στιγμιαίος θυμός ή μία παροδική ενόχληση. Είναι κάτι βαθύτερο, πιο διάχυτο. Είναι το δηλητήριο που αφήνουμε να κυλήσει στις φλέβες μας, νομίζοντας πως πληγώνει τον άλλον, ενώ στην πραγματικότητα καταστρέφει εμάς τους ίδιους.
Σκέφτομαι συχνά πόσο εύκολα φυτρώνει η κακία στην ψυχή μας. Ξεκινά σαν μια μικρή σπίθα – μια προσβολή, μια αδικία, ένα αδιάφορο βλέμμα που μας πλήγωσε. Και μετά, σαν αγριόχορτο, εξαπλώνεται παντού. Αρχίζει να κατακλύζει τις σκέψεις μας, να γεμίζει τις στιγμές μας με σκοτάδι. Τι ειρωνεία! Κρατώντας μέσα μας κακία, νομίζουμε ότι κρατάμε εξουσία. Στην πραγματικότητα, όμως, είμαστε σκλάβοι της. Σκλάβοι ενός συναισθήματος που δεν μας ανήκει. Σκλάβοι μιας μάταιης προσπάθειας να ελέγξουμε το παρελθόν, να αλλάξουμε κάτι που ήδη συνέβη.
Η κακία είναι βάρος. Είναι ένα φορτίο που κουβαλάμε συνεχώς. Όσο περισσότερο την αφήνουμε να φωλιάζει μέσα μας, τόσο περισσότερο μας βαραίνει. Και αυτό το βάρος δεν είναι απλώς συναισθηματικό. Είναι σωματικό, πνευματικό. Οι ώμοι μας πέφτουν, το βλέμμα μας σκοτεινιάζει, η καρδιά μας βαραίνει. Πόσες φορές έχουμε πιάσει τον εαυτό μας να αναπολεί μια παλιά πληγή, να ξαναζεί τον πόνο, να ανακυκλώνει την αδικία; Και πόσες φορές αυτό το αναμάσημα μας έχει αφήσει κουρασμένους, εξαντλημένους;
Το πιο δύσκολο με την κακία είναι ότι μοιάζει με έναν αόρατο δεσμό. Ένα σχοινί που μας δένει με τον άλλον. Όσο κρατάμε κακία, είμαστε δεμένοι με το άτομο που μας πλήγωσε. Είμαστε παγιδευμένοι σε έναν αέναο χορό θυμού και πικρίας. Και όμως, υπάρχει μια διέξοδος. Μια διέξοδος που φαντάζει αδιανόητη όταν είμαστε μέσα στο σκοτάδι: η συγχώρεση.
Η συγχώρεση δεν είναι αδυναμία. Είναι η πιο γενναία πράξη που μπορεί να κάνει κάποιος. Δεν είναι η αποδοχή της αδικίας, ούτε η άρνηση του πόνου. Είναι η συνειδητή επιλογή να ελευθερωθείς από τα δεσμά της κακίας. Να πεις «αρκετά». Να αρνηθείς να είσαι σκλάβος. Η συγχώρεση δεν αλλάζει το παρελθόν. Αλλάζει, όμως, το παρόν. Και αυτό είναι αρκετό.
Θυμάμαι μια στιγμή που πάλευα να συγχωρήσω. Ήταν ένας από εκείνους τους πόνους που σου τρυπούν την καρδιά, που σε κάνουν να αμφισβητείς την αξία σου, τη δύναμή σου. Για μήνες, κουβαλούσα την κακία σαν ασπίδα. Νόμιζα ότι με προστάτευε, ότι με έκανε δυνατότερο. Αλλά κάθε μέρα γινόμουν όλο και πιο αδύναμος. Η καρδιά μου γέμιζε θυμό, πίκρα. Ένα βράδυ, κουρασμένος από το ίδιο μου το βάρος, αποφάσισα να αφήσω την κακία. Δεν ήταν εύκολο. Ήταν σαν να ξήλωνα κομμάτια του εαυτού μου. Αλλά σιγά σιγά ένιωθα πιο ελαφρύς. Κάθε αναπνοή γινόταν πιο βαθιά, πιο καθαρή.
Η κακία μας δίνει μια ψευδαίσθηση δύναμης. Μας κάνει να πιστεύουμε ότι, αν κρατήσουμε το θυμό μας, έχουμε κάποιο είδος ελέγχου. Αλλά στην πραγματικότητα, μας καταναλώνει. Μας κλέβει τη χαρά, τη γαλήνη. Και το χειρότερο; Δεν βλάπτει ποτέ τον άλλον όσο βλάπτει εμάς. Ο άλλος, συχνά, συνεχίζει τη ζωή του, ίσως χωρίς καν να γνωρίζει την κακία που κρατάμε. Εμείς, όμως, παραμένουμε παγιδευμένοι.
Πώς, λοιπόν, αφήνουμε την κακία; Ίσως η απάντηση είναι να δούμε τον εαυτό μας στον άλλον. Να αναγνωρίσουμε ότι και εμείς έχουμε πληγώσει, έχουμε κάνει λάθη, έχουμε φερθεί άδικα. Ίσως η απάντηση είναι να θυμηθούμε ότι κανείς δεν είναι τέλειος, ότι όλοι παλεύουμε με τους δαίμονές μας. Και, πάνω απ’ όλα, να καταλάβουμε ότι η ζωή είναι πολύ μικρή για να την ξοδεύουμε κουβαλώντας βάρη.
Αν μπορούσα να μιλήσω στον παλιό μου εαυτό, στον εαυτό που κρατούσε κακία, θα του έλεγα: «Άφησέ την. Δεν σου αξίζει αυτό το βάρος. Δεν αξίζει να γεμίσεις την καρδιά σου με σκοτάδι για κάτι που δεν μπορείς να αλλάξεις. Κοίτα μπροστά, όχι πίσω». Και νομίζω ότι αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να περάσω σε όλους όσους νιώθουν σκλαβωμένοι από την κακία. Δεν είναι εύκολο. Αλλά είναι εφικτό. Και είναι λυτρωτικό.
Η ζωή είναι πολύτιμη. Κάθε στιγμή είναι ένα δώρο. Κάθε αναπνοή είναι μια ευκαιρία να αγαπήσεις, να δημιουργήσεις, να ζήσεις. Κρατώντας κακία, στερούμαστε αυτήν την ευκαιρία. Αφήνοντας την κακία, ανοίγουμε την πόρτα στη χαρά, στην ειρήνη, στη γαλήνη.
Η κακία είναι η μεγαλύτερη σκλαβιά. Και η ελευθερία είναι δική μας επιλογή.