Η ζωή μας είναι γεμάτη από σχέσεις, και πολλές από αυτές καθορίζουν την πορεία μας. Από τις πιο βαθιές φιλίες μέχρι τις επαγγελματικές σχέσεις, οι άνθρωποι που επιλέγουμε να έχουμε κοντά μας μπορούν να έχουν σημαντική επίδραση στην ψυχολογία μας, την ευημερία μας και την ευτυχία μας. Αλλά τι συμβαίνει όταν αυτές οι σχέσεις δεν είναι υγιείς, όταν οι άνθρωποι γύρω μας μας εκμεταλλεύονται ή όταν δεν δείχνουν την εκτίμηση που αξίζουμε;
Σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι γύρω μας δεν δείχνουν την ευγνωμοσύνη που θα έπρεπε, και αντί να στηρίζουν, απλά απαιτούν περισσότερα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική εξάντληση, απογοήτευση και απομόνωση. Η επιμονή σε τέτοιες σχέσεις μπορεί να μας κάνει να χάσουμε την πίστη μας στον εαυτό μας και στους άλλους. Γι’ αυτό, μερικές φορές, η καλύτερη απόφαση είναι να αφήσουμε πίσω μας ανθρώπους που δεν εκτιμούν την αξία μας.
Οι σχέσεις που μας αδειάζουν
Αυτή η ιδέα δεν αφορά μόνο τις ερωτικές σχέσεις. Μπορεί να συμβεί και με φίλους, οικογένεια ή συναδέλφους. Όταν βρίσκεσαι κοντά σε άτομα που συνεχώς ζητούν από εσένα, αλλά δεν δείχνουν καμία εκτίμηση για ό,τι κάνεις, αρχίζεις να αισθάνεσαι ότι δίνεις χωρίς ποτέ να παίρνεις πίσω. Ίσως να έχεις προσφέρει βοήθεια, αγάπη, χρόνο ή χρήμα, και όμως το μόνο που εισπράττεις είναι παραπόνια ή απαιτήσεις.
Το πιο επικίνδυνο σε αυτές τις καταστάσεις είναι ότι συχνά χάνουμε την αίσθηση του εαυτού μας. Όταν προσπαθούμε συνεχώς να ικανοποιούμε τις απαιτήσεις των άλλων, παραμελούμε τις δικές μας ανάγκες. Ο χρόνος και η ενέργεια που αφιερώνουμε στους άλλους, μας απομακρύνουν από τον εαυτό μας. Αυτό μας αφήνει εξαντλημένους και, συχνά, με μια αίσθηση κενού.
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η αξία μας δεν εξαρτάται από το τι μπορούμε να προσφέρουμε στους άλλους. Αξίζουμε σεβασμό και εκτίμηση ανεξάρτητα από το πόσα κάνουμε για τους άλλους. Όταν το συνειδητοποιήσουμε, θα είμαστε σε θέση να κάνουμε τις σωστές επιλογές σχετικά με τις σχέσεις μας.
Το τίμημα της συνεχούς προσφοράς
Ο ανθρώπινος νους είναι περίπλοκος και εύκολα παρασύρεται από την ανάγκη να αρέσει ή να βοηθά. Συχνά, ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους που φαίνεται να έχουν ανάγκη από την υποστήριξή μας και η φυσική μας αντίδραση είναι να προσφέρουμε. Όμως, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι που ζητούν βοήθεια έτοιμοι να την εκτιμήσουν ή να την ανταποδώσουν με τον ίδιο τρόπο.
Αν συνεχώς προσφέρουμε και ποτέ δεν ζητάμε τίποτα για εμάς, μπορεί να αρχίσουμε να νιώθουμε ότι η σχέση είναι ανισόρροπη και ότι εμείς είμαστε οι μόνοι που δίνουν. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αίσθηση αδικίας και απογοήτευσης. Αντί να νιώθουμε ότι αναγνωρίζονται οι προσπάθειές μας, αισθανόμαστε εξαντλημένοι και απογοητευμένοι από την έλλειψη ανταπόκρισης.
Είναι δύσκολο να το παραδεχτούμε, αλλά η συνεχής προσφορά χωρίς εκτίμηση μπορεί να προκαλέσει εσωτερικό θυμό και απογοήτευση. Αν δεν έχουμε γύρω μας ανθρώπους που μας στηρίζουν με τρόπο αμοιβαίο, χάνουμε την ισορροπία της σχέσης και τελικά πληγώνουμε τον εαυτό μας. Και είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η προσφορά, όσο γενναιόδωρη κι αν είναι, δεν πρέπει να είναι μονόδρομος.
Η ανάγκη για αυτοεκτίμηση
Η αληθινή εκτίμηση αρχίζει από εμάς τους ίδιους. Όταν γνωρίζουμε την αξία μας και αγαπάμε τον εαυτό μας, μπορούμε να αναγνωρίσουμε ποιοι άνθρωποι μας αξίζουν και ποιοι όχι. Η αυτοεκτίμηση είναι το θεμέλιο για τις υγιείς σχέσεις. Εάν δεν εκτιμούμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας, θα είναι δύσκολο να απαιτήσουμε από τους άλλους να το κάνουν.
Αυτό δεν σημαίνει να γίνουμε εγωιστές ή υπερβολικά απαιτητικοί. Σημαίνει απλά ότι καταλαβαίνουμε την αξία μας και ότι έχουμε το δικαίωμα να απομακρυνθούμε από καταστάσεις και ανθρώπους που μας κάνουν να αισθανόμαστε άχρηστοι ή αναξιοπρεπείς. Όταν εκτιμούμε τον εαυτό μας, είμαστε σε θέση να δημιουργούμε σχέσεις που μας ενδυναμώνουν, αντί να μας αποδυναμώνουν.
Η δύναμη της απομάκρυνσης
Η απομάκρυνση από ανθρώπους που δεν ξέρουν να εκτιμούν είναι μια πράξη αυτοσεβασμού και δύναμης. Όταν αρχίζουμε να κάνουμε χώρο για άτομα που μας εκτιμούν, δημιουργούμε μια ατμόσφαιρα γεμάτη από θετικότητα και υποστήριξη. Δεν χρειάζεται να αποδείξουμε τίποτα σε κανέναν. Ο καθένας έχει την ευθύνη για την ευτυχία του και οι σχέσεις μας πρέπει να ενισχύουν αυτή την ευτυχία.
Η απομάκρυνση δεν χρειάζεται να είναι δραματική ή οδυνηρή. Μερικές φορές, είναι απλώς η συνειδητοποίηση ότι δεν έχουμε τίποτα άλλο να προσφέρουμε σε αυτή τη σχέση, εκτός από τον εαυτό μας. Και αυτό είναι αρκετό. Οι αληθινές σχέσεις βασίζονται στην αμοιβαιότητα και την κατανόηση. Δεν υπάρχει χώρος για εκείνους που απλά απαιτούν και ποτέ δεν εκτιμούν.
Μαθαίνοντας να λέμε “όχι”
Το πιο σημαντικό βήμα σε αυτή τη διαδικασία είναι να μάθουμε να λέμε “όχι”. Μπορεί να είναι δύσκολο στην αρχή, ιδιαίτερα αν έχουμε συνηθίσει να ευχαριστούμε τους άλλους και να τους ικανοποιούμε. Αλλά με τον καιρό, το “όχι” γίνεται ένα εργαλείο ελευθερίας. Σημαίνει ότι βάζουμε όρια και προστατεύουμε την ενέργεια και τον χρόνο μας για ανθρώπους και καταστάσεις που πραγματικά αξίζουν.
Το “όχι” δεν είναι αρνητικό. Είναι μια δήλωση αυτοεκτίμησης. Όταν λέμε “όχι”, λέμε “ναι” στον εαυτό μας και στην ανάγκη μας για ισορροπία και ευημερία.
Κλείνοντας τον κύκλο της εξάντλησης
Στην τελική, η απομάκρυνση από ανθρώπους που δεν μας εκτιμούν είναι μια απόφαση που μας οδηγεί στην προσωπική ανάπτυξη. Αφήνοντας πίσω μας εκείνους που δεν ξέρουν να μας εκτιμούν, δημιουργούμε χώρο για ανθρώπους που θα μας στηρίξουν και θα μας αγαπήσουν με τον τρόπο που αξίζουμε. Δεν χρειάζεται να κρατάμε καμία σχέση που μας καταπονεί ή μας απομακρύνει από το καλύτερο δυνατό εαυτό μας.
Η ζωή είναι πολύτιμη και ο χρόνος μας περιορισμένος. Αντί να επενδύουμε την ενέργειά μας σε σχέσεις που μας αδειάζουν, είναι καιρός να στραφούμε σε εκείνους που μας γεμίζουν με αγάπη και εκτίμηση. Και αυτή η αλλαγή μπορεί να είναι το πιο σημαντικό βήμα για την ευημερία και την εσωτερική μας γαλήνη.