Υπάρχει κάτι παράξενα καθησυχαστικό στη σκέψη ότι το σύμπαν, με τον δικό του μυστηριώδη τρόπο, βρίσκει τρόπους να επαναφέρει την ισορροπία. Είναι σαν να υπάρχει μια αόρατη κλωστή που συνδέει τις πράξεις μας, τα λόγια μας, τις προθέσεις μας, και αυτή η κλωστή, αργά ή γρήγορα, τεντώνεται, μπλέκεται, και τελικά επιστρέφει σε εμάς. Το ονομάζουμε «κάρμα», ίσως επειδή χρειαζόμαστε έναν όρο για να περιγράψουμε αυτό το φαινόμενο. Μα, βαθιά μέσα μας, ξέρουμε πως δεν πρόκειται απλώς για έναν όρο· είναι η ενέργεια που δημιουργούμε, η αντανάκλαση όσων δίνουμε και όσων παίρνουμε.
Δεν έρχεται πάντα άμεσα. Το «κάρμα» είναι υπομονετικό. Σαν έναν σπόρο που φυτεύεται, αλλά δεν ανθίζει μέχρι να έρθει το σωστό φως, η κατάλληλη στιγμή. Και όταν εμφανίζεται, μας βρίσκει εκεί που δεν το περιμένουμε. Έχω ζήσει αυτές τις στιγμές. Τις έχω αισθανθεί να περνούν από μέσα μου σαν ρεύμα. Εκείνες οι φορές που η ζωή μοιάζει να απαντά με απόλυτη ακρίβεια σε μια πράξη, σε μια επιλογή, σε μια σκέψη.
Θυμάμαι μια ιστορία που μου είχε πει κάποτε ένας φίλος. Ήταν νέος τότε και γεμάτος θυμό για έναν συνεργάτη που τον είχε αδικήσει. Είχε χάσει κάτι που πίστευε πως του άξιζε. Για χρόνια κουβαλούσε μέσα του το παράπονο. Μα, μετά από καιρό, όταν είχε πλέον ξεχάσει το συμβάν, έμαθε ότι ο συγκεκριμένος συνεργάτης είχε βιώσει μια τεράστια επαγγελματική αποτυχία. Η ζωή είχε φέρει την ισορροπία, χωρίς ο φίλος μου να χρειαστεί να κάνει τίποτα. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν χρόνος.
Αυτό είναι το μαγικό με το «κάρμα». Δεν χρειάζεται τη δική μας παρέμβαση. Δεν απαιτεί από εμάς να γίνουμε οι δικαστές ή οι τιμωροί. Το «κάρμα» λειτουργεί μόνο του. Και, το πιο σημαντικό, λειτουργεί δίκαια. Ακόμη κι όταν νομίζουμε πως αργεί, εκείνο εργάζεται αθόρυβα, υφαίνοντας τα δίκτυα της αιτίας και του αποτελέσματος.
Κι όμως, δεν είναι όλα τόσο απλά. Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε πως η αδικία παραμένει. Ότι κάποιοι συνεχίζουν να απολαμβάνουν όσα δεν τους αξίζουν, ενώ άλλοι, πιο αγνοί, υποφέρουν. Είναι δύσκολο, σε αυτές τις στιγμές, να πιστέψουμε πως υπάρχει τάξη, πως υπάρχει μια κρυφή δικαιοσύνη. Μα, αυτές οι στιγμές μας δοκιμάζουν. Είναι εκείνες που μας υπενθυμίζουν πως η ζωή δεν μας ανήκει πλήρως. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε το πότε και το πώς. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε να φυτεύουμε σπόρους καλοσύνης, ακόμη κι όταν δεν είμαστε βέβαιοι αν θα ανθίσουν.
Σκέψου, όμως, για μια στιγμή: Πόσο συχνά παρατηρείς να επιστρέφουν στη ζωή σου όσα δίνεις; Ένα χαμόγελο που προσφέρεις σε έναν ξένο, μπορεί να επιστρέψει σε σένα σαν μια ευκαιρία που δεν περίμενες. Μια μικρή πράξη καλοσύνης που έκανες, μπορεί να γεννήσει κύματα που φτάνουν σε μέρη που δεν φαντάζεσαι. Το ίδιο, βέβαια, ισχύει και για τις σκιές. Οι κακές προθέσεις, τα πικρά λόγια, οι άδικες πράξεις, είναι σαν πέτρες που ρίχνουμε σε μια λίμνη. Δημιουργούν κύματα που, κάποια στιγμή, επιστρέφουν στις όχθες όπου βρισκόμαστε.
Η ζωή, λοιπόν, μοιάζει με έναν χορό. Κάθε μας κίνηση έχει ένα αποτέλεσμα. Και αυτό το αποτέλεσμα δεν είναι τιμωρία ή ανταμοιβή, αλλά απλώς η φυσική συνέπεια. Αν φυτέψεις τριαντάφυλλα, θα δεις λουλούδια. Αν σπείρεις αγκάθια, θα νιώσεις τον πόνο τους. Είναι τόσο απλό, και όμως τόσο δύσκολο να το αποδεχτούμε.
Σκέφτομαι συχνά τη δική μου σχέση με το «κάρμα». Υπήρξαν φορές που αισθάνθηκα αδικημένος, που πίστευα πως η ζωή με τιμωρούσε χωρίς λόγο. Μα, όταν γύριζα το βλέμμα πίσω, όταν έβλεπα καθαρά, συνειδητοποιούσα πως υπήρχαν στιγμές που εγώ ο ίδιος είχα βάλει τους σπόρους της δυσκολίας. Ίσως με μια κακή επιλογή. Ίσως με μια σιωπή όταν έπρεπε να μιλήσω. Το «κάρμα» δεν ξεχνά. Αλλά δεν είναι εκδικητικό. Είναι δίκαιο. Και αυτή η δικαιοσύνη, όσο κι αν πονάει, μας μαθαίνει.
Μαθαίνουμε να προσέχουμε. Να δίνουμε με αγάπη. Να συγχωρούμε. Να μην κουβαλάμε μίσος, γιατί το μίσος είναι σαν δηλητήριο που πρώτα καταστρέφει εμάς τους ίδιους. Μαθαίνουμε να αφήνουμε τη ζωή να φέρει την ισορροπία.
Η ισορροπία δεν είναι πάντα ορατή. Δεν έρχεται με φαντασμαγορικό τρόπο. Μπορεί να εμφανιστεί σαν ένα απλό χαμόγελο, σαν μια τυχαία συνάντηση, σαν μια αλλαγή που δεν καταλαβαίνουμε άμεσα. Αλλά όταν κοιτάμε πίσω, όταν βλέπουμε τη συνολική εικόνα, τότε αναγνωρίζουμε το μοτίβο. Τότε καταλαβαίνουμε πως όλα, με τον δικό τους τρόπο, ταιριάζουν.
Όσο περνούν τα χρόνια, τόσο περισσότερο αντιλαμβάνομαι πως το μυστικό δεν είναι να περιμένουμε από το «κάρμα» να κάνει τη δουλειά του. Είναι να ζούμε με τρόπο που να μην ανησυχούμε για το τι θα επιστρέψει. Να είμαστε ειλικρινείς. Να πράττουμε με αγάπη, όχι από φόβο για την ανταπόδοση, αλλά επειδή αυτός είναι ο μόνος τρόπος να ζούμε πραγματικά.
Το «κάρμα» είναι μια αντανάκλαση του εαυτού μας. Είναι ο καθρέφτης που μας δείχνει ποιοι είμαστε, μέσα από τα αποτελέσματα των πράξεών μας. Και αυτός ο καθρέφτης, όσο κι αν μας τρομάζει, είναι το δώρο μας. Μας δίνει την ευκαιρία να αλλάξουμε, να γίνουμε καλύτεροι, να ζήσουμε με περισσότερη συνείδηση.
Και, τελικά, αυτό είναι που μετράει. Όχι το αν θα επιστρέψει κάτι σε εμάς. Όχι το αν θα δικαιωθούμε. Αλλά το αν, τη στιγμή που η ζωή μας επιστρέφει αυτό που της δώσαμε, μπορούμε να το δεχτούμε με γαλήνη, γνωρίζοντας πως κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε.
Έρχεται πάντα η ώρα που το «κάρμα» επαναφέρει την ισορροπία. Και αυτή η ώρα, όταν φτάσει, δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβόμαστε. Είναι η στιγμή που το σύμπαν μας δείχνει την αλήθεια. Μια αλήθεια που, αν την κοιτάξουμε κατάματα, μπορεί να μας διδάξει πώς να ζούμε καλύτερα.