Ο Ακάθιστος Ύμνος, οι τόσο δημοφιλείς «Χαιρετισμοί» στην Παναγία, είναι ένα από τα πιο σημαντικά υμνογραφικά κείμενα της βυζαντινής περιόδου.
Ο Ακάθιστος Ύμνος
Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι συνδεδεμένος όχι μόνο με την εκκλησιαστική (λατρευτική) ζωή, αλλά και με την εθνική πορεία του Ελληνισμού, ο οποίος αναγνώρισε στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου την «Υπέρμαχο στρατηγό», τη σκέπη και την προστασία του. Ο ύμνος αυτός (Ακάθιστος Ύμνος), ψάλθηκε με όρθιους όλους τους πιστούς στον ναό της Παναγίας των Βλαχερνών προς τιμή της Θεοτόκου οπότε και ονομάστηκε Ακάθιστος Ύμνος.
Χαιρετισμοί Ε’
Η Ακολουθία του Ακαθίστου Ύμνου, όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα, συμψάλλεται με το Μικρό Απόδειπνο τμηματικά την Παρασκευή το εσπέρας των πρώτων τεσσάρων εβδομάδων της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, και ολόκληρη την Παρασκευή της πέμπτης εβδομάδος των Νηστειών (Χαιρετισμοί Ε’).
Το Μικρό Απόδειπνο μέχρι το «Ἄξιόν ἐστι…»
Δι’ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών, Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν.
Ἂς εἶναι εὐλογημένος ὁ Θεός μας κάθε στιγμή, τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες. Ἀμήν.
Δόξα σ᾿ Ἐσένα Χριστέ, ὁ Θεός, ἡ ἐλπίδα μας, δόξα σ᾿ Ἐσένα.
Βασιλιὰ οὐράνιε, Παράκλητε, Πνεῦμα Ἅγιο, ποὺ ἀπὸ Σένα πηγάζει ἡ ἀλήθεια· ποὺ βρίσκεσαι παντοῦ καὶ μὲ τὴν παρουσία Σου γεμίζεις τὰ πάντα· Ἐσὺ ποὺ εἶσαι ὁ θησαυρὸς καὶ ἡ πηγὴ κάθε ἀγαθοῦ καὶ δωρίζεις τὴ ζωή, ἔλα καὶ κατοίκησε μέσα μας, καὶ καθάρισέ μας ἀπὸ τὰ στίγματα τῆς ἁμαρτίας καὶ σῶσε τὶς ψυχές μας.
Το Τρισάγιον
Ἅγιος εἶσαι Θεὲ (Πατέρα μας), Ἅγιος εἶσαι (Υἱὲ) Δυνατέ, Ἅγιο εἶσαι Ἀθάνατο (Πνεῦμα), ἐλέησέ μας (3 φορές).
Δόξα στὸν Πατέρα, στὸν Υἱὸ καὶ στὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες. Ἀμήν.
Παναγία Τριάδα, ἐλέησέ μας, Κύριε (Θεὲ Πατέρα) δεῖξε εὐσπλαγχνία γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας. Δέσποτα (Υἱὲ) συγχώρεσε τὶς ἀνομίες μας. Ἅγιο (Πνεῦμα) ἐπίσκεψε καὶ θεράπευσε τὶς ἀδυναμίες μας, χάρη τοῦ ὀνόματός Σου.
Κύριε ἐλέησε, Κύριε ἐλέησε, Κύριε ἐλέησε.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι, και νυν, και αεί, και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Ἐπουράνιε Πατέρα μας, ἂς εἶναι δοξασμένο καὶ ἁγιασμένο τὸ ὄνομά Σου. Ἂς ἔλθει ἡ βασιλεία Σου, ἂς γίνει τὸ θέλημά Σου, ὅπως στὸν οὐρανὸ ἔτσι καὶ στὴ γῆ. Δῶσε μας καὶ σήμερα τὴν ἀπαραίτητη γιὰ τὴ συντήρησή μας τροφή, καὶ συγχώρεσε τὶς ἁμαρτίες μας, ὅπως κι ἐμεῖς συγχωροῦμε ὅσους μᾶς ἀδικοῦν. Καὶ μὴν ἐπιτρέψεις νὰ πέσουμε σὲ πειρασμὸ (ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴ δική μας διάθεση), ἀλλὰ φύλαξέ μας κι ἀπὸ τοὺς πειρασμοὺς ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὸν πονηρὸ (τὸ διάβολο).
Κύριε, ελέησον ιβ’ (12).
Δόξα στὸν Πατέρα, στὸν Υἱὸ καὶ στὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες. Ἀμήν.
Ἐλᾶτε νὰ προσκυνήσουμε καὶ νὰ πέσουμε εὐλαβικὰ στὰ πόδια τοῦ Βασιλιᾶ μας Θεοῦ.
Ἐλᾶτε νὰ προσκυνήσουμε καὶ νὰ πέσουμε εὐλαβικὰ στὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Βασιλιᾶ μας Θεοῦ.
Ἐλᾶτε νὰ προσκυνήσουμε καὶ νὰ πέσουμε εὐλαβικὰ στὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Βασιλιᾶ καὶ Θεοῦ μας. (3 μετάνοιες)
Ψαλμός Ν’ (50)
Ἐλέησέ με, Θεέ μου, σύμφωνα μὲ τὸ ἄπειρο ἔλεός Σου, καὶ μὲ τὴν ἀπέραντη εὐσπλαγχνία Σου ἐξάλειψε τὴ μεγάλη ἁμαρτία μου. Ἀκόμη περισσότερο, πλύνε με ἀπὸ τὸ ρύπο τῆς ἀνομίας μου κι ἀπὸ τὴν ἁμαρτία μου καθάρισέ με. Γιατὶ ἔχω συναίσθηση τῆς ἀνομίας μου καὶ ἡ ἁμαρτία μου βρίσκεται πάντοτε μπροστά μου. Σ᾿ Ἐσένα μόνο ἁμάρτησα καὶ τὶς ἁμαρτωλές μου πράξεις ἐνώπιόν Σου διέπραξα, γιὰ νὰ δικαιωθεῖς ἔτσι γιὰ τὶς ἀποφάσεις Σου γιὰ μένα καὶ ἐξέλθεις νικητὴς ὅταν Σὲ κατακρίνουν (χωρὶς νὰ γνωρίζουν). (Ἐλέησέ με) γιατὶ νά, ἀπὸ τὴ στιγμὴ τῆς συλλήψεώς μου ὡς ἔμβρυο, φέρω κληρονομικὴ τὴ ροπὴ πρὸς τὴν ἁμαρτία. Μὲ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα καὶ μὲ τὴν κλίση στὴν ἁμαρτία μὲ κυοφόρησε καὶ μὲ γέννησε ἡ μητέρα μου. Ὅμως Ἐσὺ ἀγάπησες μονάχα τὴν ἀλήθεια καὶ μοῦ φανέρωσες τὰ ἄγνωστα καὶ ἀπόκρυφα μυστήρια τῆς σοφίας Σου. Θὰ μὲ ραντίσεις μὲ τὸ ἔλεός σου σὰν μὲ φύλλα τοῦ ἀρωματικοῦ φυτοῦ ὑσσώπου καὶ θὰ καθαριστῶ. Θὰ μὲ πλύνεις μὲ τὴ χάρη Σου καὶ θὰ γίνω πιὸ λευκὸς καὶ ἀπὸ τὸ χιόνι.
Θὰ μὲ κάνεις νὰ αἰσθανθῶ ἀγαλλίαση καὶ εὐφροσύνη, θὰ ἀγαλλιάσουν καὶ τὰ κόκαλά μου, ποὺ ταπεινώθηκαν (ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μου). Στρέψε μακριὰ τὸ πρόσωπό Σου ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μου, καὶ ἐξαφάνισε ὅλες τὶς ἀνομίες μου. Κτίσε μέσα μου καρδιὰ καθαρή, Θεέ μου, καὶ μὲ πνεῦμα εὐθύτητας καὶ εἰλικρίνειας ἀνακαίνισέ με ἐσωτερικά. Μὴ μὲ ἀποδιώξεις ἀπὸ τὸ πρόσωπό Σου καὶ μὲ περιφρονήσεις, καὶ μὴ μοῦ ἀφαιρέσεις τὸ Πνεῦμα Σου τὸ Ἅγιο. Δώρησέ μου ξανὰ τὴν ἀγαλλίαση ποὺ δίνει ἡ σωτηρία Σου καὶ μὲ διάθεση καὶ θέληση ἰσχυρὴ στήριξέ με. Θὰ διδάξω σ᾿ ὅλους ὅσοι παραβαίνουν τὸ νόμο Σου τὴν ὁδὸ τῶν ἐντολῶν Σου καὶ θὰ ἐπιστρέψουν οἱ ἁμαρτωλοὶ σ᾿ Ἐσένα. Ἐλευθέρωσέ με ἀπὸ τὴν ἐνοχὴ τῶν αἱμάτων ποὺ ἔχυσα, Θεέ μου, Θεὲ τῆς σωτηρίας μου. Τότε ἡ γλώσσα μου θὰ ἀγαλλιάσει καὶ θὰ ὑμνήσει τὴ δικαιοσύνη Σου. Κύριε, τὰ κλεισμένα ἀπὸ τὴ ντροπὴ χείλη μου θ᾿ ἀνοίξεις καὶ τὸ στόμα μου θὰ σὲ αἰνέσει. Γιατὶ ἂν ἐπιθυμοῦσες θυσία ὑλικὴ θὰ στὴν εἶχα προσφέρει.
Ὅμως Ἐσένα δὲ Σὲ ἱκανοποιοῦν οἱ θυσίες τῶν ζώων ποὺ καίγονται στὸ θυσιαστήριο. Θυσία ἀρεστὴ σ᾿ Ἐσένα εἶναι τὸ συντετριμμένο γιὰ τὶς ἁμαρτίες της πνεῦμα· Ὁ Θεὸς ποτὲ δὲν θὰ ἀπορρίψει τὴ συντετριμμένη καὶ ταπεινωμένη καρδιά. Δεῖξε τὴν καλή Σου θέληση, Κύριε, καὶ τὴν ἀγάπη Σου καὶ πρὸς τὴ Σιών, κι ἂς χτιστοῦν τὰ τείχη τῆς Ἱερουσαλήμ. Τότε θὰ εὐαρεστηθεῖς νὰ δεχτεῖς μαζὶ μὲ τὴν πνευματική μας θυσία καὶ τὶς ὑλικὲς θυσίες, ὅπως εἶναι οἱ προσφορὲς τῶν καρπῶν καὶ οἱ θυσίες ζώων στὸ θυσιαστήριο. Τότε θὰ ἀνεβάσουν στὸ θυσιαστήριό Σου μοσχάρια γιὰ νὰ προσφερθοῦν θυσία σ᾿ Ἐσένα.
Ψαλμός ΞΘ’ (69)
Θεέ μου, πρόσεξέ με γιὰ νὰ Σὲ ἔχω βοηθό μου. Κύριε ἔλα γρήγορα νὰ μὲ βοηθήσεις. Ἂς ντροπιαστοῦν κι ἂς ἐξευτελιστοῦν αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν τὴν ψυχή μου. Ἂς ὀπισθοχωρήσουν κι ἂς καταντροπιαστοῦν αὐτοὶ ποὺ θέλουν νὰ μοῦ κάνουν κακό. Ἂς ὀπισθοχωρήσουν γεμάτοι ντροπὴ ὅσοι λέγουν· θαυμάσια, ὡραῖα (δηλ. χαίρονται μὲ τὴ δυστυχία μου). Ἀντίθετα μ᾿ αὐτούς, ἂς ἀγαλλιάσουν καὶ ἂς εὐφρανθοῦν χάρη σ᾿ Ἐσένα Θεέ μας, ὅσοι σὲ ἐπιζητοῦν στὴ ζωή τους· καὶ ὅσοι ποθοῦν κι ἐπιθυμοῦν τὴ σωτηρία τους ἂς λέγουν διαρκῶς· Ἂς μεγαλύνεται καὶ δοξάζεται ὁ Κύριος. Ἐγὼ ὅμως εἶμαι φτωχὸς καὶ ταλαίπωρος· βοήθησέ με Θεέ μου. Βοηθός μου καὶ λυτρωτής μου εἶσαι Κύριε, μὴν ἀργήσεις νὰ σπεύσεις.
Ψαλμός ΡΜΒ’ (142)
Κύριε εἰσάκουσε τὴν προσευχή μου. Πρόσεξε τὴ δέησή μου, Ἐσὺ ποὺ τηρεῖς τὴν ὑπόσχεσή Σου· εἰσάκουσέ με ὡς δίκαιος ποὺ εἶσαι. Καὶ μὴ θελήσεις νὰ κρίνεις ἐμένα τὸ δοῦλο σου, γιατὶ κανένας ἀπ᾿ ὅσους ζοῦν δὲ θὰ βρεθεῖ δίκαιος μπροστά Σου. (Εἰσάκουσέ με Κύριε) γιατὶ ὁ ἐχθρὸς κατεδίωξε καὶ πολέμησε τὴν ψυχὴ μου. Ταπείνωσε κι ἔριξε στὴ γῆ τὴν ὕπαρξή μου, μ᾿ ἔκανε νὰ νιώθω ὅτι ζῶ στὸ σκοτάδι, ὅπως εἶναι ὅλοι οἱ νεκροί· κυριεύθηκε ἀπὸ ὀλιγοψυχία τὸ πνεῦμα μου καὶ ταράχθηκε ἡ καρδιά μου μέσα μου. Τότε θυμήθηκα τὶς παλιὲς εὐτυχισμένες μέρες, προσήλωσα τὴ σκέψη μου σ᾿ ὅλα ὅσα ἔκανες γιὰ μένα, μελέτησα τὰ ἔργα τῶν χεριῶν Σου. Ὕψωσα τὰ χέρια μου ἱκετευτικὰ σ᾿ Ἐσένα· ἡ ψυχή μου Σὲ δίψησε ὅπως ἡ ξεραμένη γῆ ζητᾶ νερὸ νὰ ποτιστεῖ.
Εἰσάκουσέ με ὅσο πιὸ γρήγορα γίνεται Κύριε, τὸ πνεῦμα μου μ᾿ ἐγκαταλείπει. Μὴν ἀποστρέψεις ἀπὸ ἐμένα τὸ πρόσωπό Σου, γιατὶ θὰ μοιάσω στοὺς νεκροὺς ποὺ θάβονται στὸ λάκκο τοῦ τάφου. Κάνε νὰ νιώσω τὸ πρωὶ τὸ ἔλεός Σου, γιατὶ σ᾿ Ἐσένα στήριξα ὅλη τὴν ἐλπίδα μου. Γνώρισέ μου Κύριε τὸ δρόμο ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσω, γιατὶ σ᾿ Ἐσένα ἐμπιστεύτηκα τὴν ὕπαρξή μου. Ἐλευθέρωσέ με Κύριε ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς μου, γιατὶ σ᾿ Ἐσένα κατέφυγα. Δίδαξέ με νὰ πράττω τὸ θέλημά Σου, γιατὶ Ἐσὺ εἶσαι ὁ Θεός μου. Τὸ Πνεῦμα Σου τὸ Ἀγαθὸ ἂς μὲ ὁδηγήσει σὲ τόπο ἴσιο (χωρὶς ἐμπόδια γιὰ τὴν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς). Χάρη στὸ ὄνομά Σου Κύριε θὰ μὲ ἀναζωογονήσεις. Μὲ τὴ δικαιοσύνη Σου θὰ βγάλεις ἀπ᾿ τὴν θλίψη τὴν ψυχή μου, καὶ μὲ τὸ ἔλεος ποὺ θὰ μοῦ δείξεις, θὰ ἐξοντώσεις τοὺς ἐχθρούς μου καὶ θὰ ἀφανίσεις ὅλους ὅσοι θλίβουν τὴν ψυχή μου, γιατὶ ἐγὼ εἶμαι πιστός Σου δοῦλος (ἀφοσιωμένος).
Δοξολογία Μικρά
Δόξα στὸ Θεὸ ποὺ βρίσκεται ψηλὰ στὸν οὐρανό, καὶ στὴ γῆ ἂς ἔλθει ἡ εἰρήνη Του, στοὺς ἀνθρώπους ἡ εὔνοιά Του. Σὲ ὑμνοῦμε, Σὲ εὐλογοῦμε, Σὲ προσκυνοῦμε, Σὲ δοξολογοῦμε καὶ Σὲ εὐχαριστοῦμε γιὰ τὴ μεγάλη Σου δόξα. Κύριε Βασιλιά μας, ἐπουράνιε Θεέ μας, Πατέρα παντοκράτορα· Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ μονογενή, καὶ Πανάγιο Πνεῦμα, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Θεέ μας, Ἐσὺ ποὺ εἶσαι ὁ Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ (ποὺ θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου), ὁ Υἱὸς τοῦ Πατρός, ποὺ σηκώνεις γιὰ νὰ ἐξαλείψεις τὶς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου, ἐλέησέ μας, Ἐσὺ ποὺ σηκώνεις τὶς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου. Δέξου εὐσπλαγχνικὰ τὴν ἱκεσία μας, Ἐσὺ ποὺ κάθεσαι (μετὰ τὴν Ἀνάληψή Σου) δοξασμένος στὰ δεξιὰ τοῦ Πατέρα Σου καὶ ἐλέησέ μας.
Γιατὶ Ἐσύ, Ἰησοῦ Χριστέ μας, εἶσαι ὁ μόνος (ἀπόλυτα) Ἅγιος, Ἐσὺ εἶσαι ὁ μόνος Κύριός μας, ποὺ δοξάζεις τὸν Θεὸ Πατέρα. Ἀμήν. Κάθε βράδυ θὰ σὲ δοξολογῶ καὶ θὰ ὑμνῶ τὸ ὄνομά Σου καὶ τώρα, ἐνόσω ζῶ, καὶ στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες. Κύριε, καταφυγὴ ἔγινες γιὰ μᾶς σ᾿ ὅλες τὶς γενιές. Γι᾿ αὐτὸ καὶ εἶπα· Κύριε, ἐλέησέ με, θεράπευσε τὴν ψυχή μου, γιατὶ ἁμάρτησα ἐνώπιόν Σου. Κύριε, κατέφυγα σ᾿ Ἐσένα· δίδαξέ με νὰ πράττω (στὴ ζωή μου) τὸ θέλημά Σου, γιατὶ Ἐσὺ εἶσαι ὁ Θεός μου. Σὲ Σένα ὑπάρχει ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς· μέσα ἀπ᾿ τὸ δικό Σου φῶς θὰ δοῦμε κι ἐμεῖς τὸ φῶς. Συνέχισε νὰ παρέχεις τὸ ἔλεός Σου σὲ κείνους ποὺ Σὲ παραδέχονται (ὡς Θεὸ ἀληθινό). Καταξίωσέ μας, Κύριε, κατὰ τὴ διάρκεια καὶ αὐτῆς τῆς νύχτας νὰ φυλαχθοῦμε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Ἂς εἶσαι εὐλογημένος Κύριε, Θεὲ τῶν πατέρων μας, καὶ ἂς ὑμνεῖται καὶ δοξάζεται τὸ ὄνομά Σου αἰώνια. Ἀμήν. Μακάρι, Κύριε, νὰ μᾶς παράσχεις τὴν εὐσπλαγχνία Σου, ἀφοῦ κι ἐμεῖς σ᾿ Ἐσένα στηρίξαμε τὶς ἐλπίδες μας.
Ἂς εἶσαι εὐλογημένος Κύριε, δίδαξέ με τὸ θέλημά Σου. Ἂς εἶσαι εὐλογημένος Δέσποτα, δῶσ᾿ μου σύνεση νὰ ἐκτελῶ τὸ θέλημά Σου. Ἂς εἶσαι εὐλογημένος Ἅγιε, φώτισέ με μὲ τὶς ἐντολές Σου. Κύριε, τὸ ἔλεός Σου εἶναι αἰώνιο. Μὴν παραβλέψεις ἐμᾶς ποὺ εἴμαστε ἔργα τῶν χεριῶν Σου. Σ᾿ Ἐσένα (Τριαδικὲ Θεέ μας) ἁρμόζει αἴνεση, σ᾿ Ἐσένα ἁρμόζει ὕμνος, σ᾿ Ἐσένα ἁρμόζει δόξα, στὸν Πατέρα, στὸν Υἱὸ καὶ στὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες. Ἀμήν.
Το σύμβολον της πίστεως
Πιστεύω σὲ ἕνα Θεὸ ποὺ εἶναι ὁ Πατέρας μας, ποὺ κυβερνᾶ ὅλο τὸν κόσμο καὶ δημιούργησε τὸν οὐρανὸ καὶ τὴ γῆ, ὅλα ὅσα βλέπουμε ἀλλὰ καὶ ὅσα δὲ βλέπουμε. (Πιστεύω) καὶ σὲ ἕναν καὶ μόνον Κύριο, τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ εἶναι Υἱὸς τοῦ Θεοῦ μονογενής, ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ τὸν Πατέρα Του πρὶν ἀπὸ ὅλους τοὺς αἰῶνες. Εἶναι ὁ Ἴδιος (ὁ Χριστὸς) φῶς καὶ γεννήθηκε ἀπὸ τὸ φῶς (τὸν Θεὸ Πατέρα), εἶναι Θεὸς ἀληθινὸς ἀπὸ ἀληθινὸ Θεό· γεννήθηκε, δὲν δημιουργήθηκε· εἶναι ἀπὸ τὴν ἴδια οὐσία (φύση) μὲ τὸν Πατέρα Του, καὶ δι᾿ Αὐτοῦ (τοῦ Υἱοῦ) δημιουργήθηκαν τὰ πάντα. Γιὰ μᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ γιὰ τὴ δική μας σωτηρία κατέβηκε ἀπὸ τοὺς οὐρανούς, ἔλαβε ἀνθρώπινη σάρκα (κυοφορήθηκε) ἀπὸ τὴν Παρθένο Μαρία διὰ τῆς ἐπελεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἔγινε πραγματικὸς ἄνθρωπος. Σταυρώθηκε γιὰ μᾶς ἐπὶ ἡγεμονίας τοῦ Ποντίου Πιλάτου καὶ ἀφοῦ ἔπαθε ὡς ἄνθρωπος (καὶ πέθανε), τάφηκε. Τὴν τρίτη ἡμέρα Ἀναστήθηκε, ὅπως τὸ βεβαιώνουν οἱ Γραφές, καὶ Ἀνελήφθη μὲ δόξα στοὺς οὐρανοὺς καὶ κάθισε στὰ δεξιὰ τοῦ Θεοῦ Πατέρα Του. Θὰ ἔρθει καὶ πάλι (κατὰ τὴ Δευτέρα Παρουσία) μὲ δόξα πολλὴ γιὰ νὰ κρίνει ζῶντες καὶ νεκρούς, καὶ ἡ βασιλεία Του δὲν θὰ ἔχει τέλος.
(Πιστεύω) καὶ στὸ Πνεῦμα, (ποὺ ὅπως ὁ Πατέρας καὶ ὁ Υἱὸς εἶναι) Ἅγιο, Κύριο, ζωοποιὸ καὶ ἐκπορεύεται ἀπὸ τὸν Πατέρα, συμπροσκυνεῖται καὶ συνδοξάζεται μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό, καὶ λάλησε μὲ τὸ στόμα τῶν Προφητῶν. (Πιστεύω) καὶ στὴν Ἐκκλησία, ποὺ εἶναι μία, ἁγία, καθολικὴ (ἀπευθύνεται καὶ περιλαμβάνει ὅλον τὸν κόσμο) καὶ ἀποστολικὴ (στερεώθηκε μὲ τὸ κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων). Ὁμολογῶ τὴν πίστη μου στὸ μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος τὸ ὁποῖο γίνεται μία φορὰ γιὰ τὴ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν. Περιμένω μὲ προσδοκία τὴν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν καὶ τὴν ἀτέλειωτη ζωὴ (μὲ τὸν Χριστό). Ἀμήν.
Εἶναι ἄξιο ἀληθινά, νὰ ἐγκωμιάζουμε ἐσένα τὴ Θεοτόκο, τὴν πάντοτε ἐγκωμιαζομένη καὶ πάναγνη καὶ μητέρα τοῦ Θεοῦ μας. Ἐσένα ποὺ εἶσαι πιὸ τιμημένη ἀπ᾿ τὰ Χερουβεὶμ καὶ ἀσύγκριτα πιὸ ἔνδοξη ἀπ᾿ τὰ Σεραφείμ, ποὺ χωρὶς νὰ φθαρεῖ ἡ παρθενία σου γέννησες τὸν Θεὸ Λόγο, ποὺ εἶσαι πραγματικὰ ἡ Θεοτόκος, ἐσένα μεγαλύνουμε.
Χαιρετισμοί Ε’, Ακάθιστος Ύμνος
Ἦχος πλ. δ´. Αὐτόμελον.
Ὅταν ὁ Ἀσώματος (ἀρχάγγελος Γαβριὴλ), πληροφορήθηκε αὐτὸ ποὺ μὲ τρόπο μυστηριώδη τοῦ παραγγέλθηκε (ἀπὸ τὸ Θεό), παρουσιάστηκε ἀμέσως στὴν οἰκία τοῦ Ἰωσήφ, λέγοντας σ᾿ αὐτὴν ποὺ δὲ γνώρισε γάμο (στὴ Θεοτόκο)· Αὐτὸς ποὺ μὲ τὴν κατάβασή Του (στὴ γῆ) χαμήλωσε τοὺς οὐρανούς, ἔρχεται νὰ χωρέσει ὁλόκληρος χωρὶς καμιὰ ἀλλοίωση μέσα σου. Αὐτὸν βλέποντάς Τον μὲς στὴν κοιλιά σου νὰ παίρνει τὴ μορφὴ δούλου (νὰ ταπεινώνεται καὶ νὰ γίνεται ἄνθρωπος) μὲ καταλαμβάνει ἔκσταση καὶ δέος καὶ σοῦ φωνάζω δυνατά· Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε.
Τὸ προσταχθὲν μυστικῶς, λαβὼν ἐν γνώσει, ἐν τῇ σκηνῇ τοῦ Ἰωσήφ, σπουδῇ ἐπέστη, ὁ Ἀσώματος, λέγων τῇ Ἀπειρογάμῳ· Ὁ κλίνας τῇ καταβάσει τοὺς οὐρανούς, χωρεῖται ἀναλλοιώτως ὅλος ἐν σοί. Ὃν καὶ βλέπων ἐν μήτρᾳ σου, λαβόντα δούλου μορφήν, ἐξίσταμαι κραυγάζειν σοι· Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε!
Στη συνέχεια ο Ιερέας διαβάζει την Α Στάση των Χαιρετισμών (Α-Ζ) στη συνέχεια ακολουθεί η ανάγνωση της Β Στάσης των Χαιρετισμών (Η-Μ) και μετά το «Τῇ ὑπερμάχῳ…».
Σ᾿ ἐσένα τὴν Ὑπέρμαχο Στρατηγὸ ἀποδίδει ἡ Πόλη σου τὴ νίκη
καὶ σοῦ ἐκφράζει Θεοτόκε τὶς θερμὲς εὐχαριστίες
ποὺ λυτρώθηκε ἀπὸ τὶς συμφορές.
Ἀλλὰ ἐσύ, ποὺ ἡ δύναμή σου εἶναι ἀκατανίκητη,
σῶσε με κι ἐμένα ἀπὸ κάθε εἴδους κινδύνων
γιὰ νὰ σοῦ φωνάζω δυνατά· χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ακολουθεί η ανάγνωση της Τρίτης Στάσης Χαιρετισμών (Ν-Σ). Ψάλλεται και πάλι το «Τῇ ὑπερμάχῳ…».
Σ᾿ ἐσένα τὴν Ὑπέρμαχο Στρατηγὸ ἀποδίδει ἡ Πόλη σου τὴ νίκη
καὶ σοῦ ἐκφράζει Θεοτόκε τὶς θερμὲς εὐχαριστίες
ποὺ λυτρώθηκε ἀπὸ τὶς συμφορές.
Ἀλλὰ ἐσύ, ποὺ ἡ δύναμή σου εἶναι ἀκατανίκητη,
σῶσε με κι ἐμένα ἀπὸ κάθε εἴδους κινδύνων
γιὰ νὰ σοῦ φωνάζω δυνατά· χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ακολούθως η Τέταρτη και τελευταία Στάση των Χαιρετισμών (Τ-Ω και Α). Ψάλλεται και πάλι το «Τῇ ὑπερμάχῳ…».
Σ᾿ ἐσένα τὴν Ὑπέρμαχο Στρατηγὸ ἀποδίδει ἡ Πόλη σου τὴ νίκη
καὶ σοῦ ἐκφράζει Θεοτόκε τὶς θερμὲς εὐχαριστίες
ποὺ λυτρώθηκε ἀπὸ τὶς συμφορές.
Ἀλλὰ ἐσύ, ποὺ ἡ δύναμή σου εἶναι ἀκατανίκητη,
σῶσε με κι ἐμένα ἀπὸ κάθε εἴδους κινδύνων
γιὰ νὰ σοῦ φωνάζω δυνατά· χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε.
Τέλος ψάλλεται τὸ Τρισάγιο καὶ τὰ ὑπόλοιπα τοῦ Ἀποδείπνου. Πρὶν ἀπὸ τὸ «Δι᾿ εὐχῶν…» ψάλλεται τὸ «Τὴν ὡραιότητα τῆς παρθενίας σου…».
Τὴν ὡραιότητα τῆς παρθενίας σου καὶ τὴν ὑπέρλαμπρη ἁγνότητὰ σου, ὅταν μὲ δέος ἀντίκρισε ὁ Γαβριήλ, σοῦ φώναζε Θεοτόκε· ποιό ἐγκώμιο ἄξιο σ᾿ ἐσένα νὰ σοῦ ἀπευθύνω; Μὲ τί ὄνομα νὰ σὲ καλέσω; Ἀπορῶ καὶ διερωτῶμαι. Γι᾿ αὐτό, ὅπως διατάχθηκα ἔτσι καὶ σὲ προσφωνῶ· Χαῖρε ἡ Κεχαριτωμένη (ἐσὺ ποὺ ἔλαβες ἀπὸ τὸ Θεὸ ὅλες τὶς θεῖες χάρες).
Ὁ Ἱερέας· Μὲ τὶς εὐχὲς τῶν ἁγίων Πατέρων μας, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεός μας, ἐλέησέ μας. Ἀμήν.
Δείτε σε βίντεο την ερμηνεία των Ε Χαιρετισμών της Θεοτόκου, από τον Αρχιμανδρίτη της Ιεράς Μητροπόλεως Ρόδου, Αθανάσιο Μισσό.
