Τα προβλήματά τους με τον ύπνο θα πρέπει να λύσουν όσοι δεν επιθυμούν να νιώθουν κατά δέκα χρόνια πιο γερασμένοι, επισημαίνει πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, που δημοσιεύεται στο Proceedings of the Royal Society B.
Όπως υποδεικνύουν και τα ευρήματα των δύο ερευνών που συνέθεσαν το project, η αίσθηση της νεότητας δεν είναι απλώς «στο μυαλό μας»· υπάρχουν αντικειμενικοί δείκτες υγείας πέρα από την αντίληψη. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι το να αισθάνεται κανείς νεότερος από την πραγματική του ηλικία σχετίζεται με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και καλύτερη υγεία. Υπάρχει ακόμη και στοιχεία που υποστηρίζουν ότι η ηλικία που νιώθει ένα άτομο μπορεί να προβλέψει την πραγματική ηλικία του εγκεφάλου του, με εκείνους που αισθάνονται νεότεροι να έχουν νεότερους εγκεφάλους.
«Δεδομένου ότι ο ύπνος είναι απαραίτητος για τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη συνολική ευεξία, αποφασίσαμε να εξετάσουμε αν ο ύπνος κρύβει μυστικά και για τη διατήρηση της αίσθησης νεότητας» αναφέρει η Leonie Balter, ερευνήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης.
Δεν είναι ιδέα μας: Μπορεί ένας 20χρονος να νιώθει και να φαίνεται 40 – Πότε συμβαίνει αυτό
Στην πρώτη μελέτη, 429 άτομα, ηλικίας 18 έως 70 ετών, κλήθηκαν να απαντήσουν για το πόσων ετών αισθάνονταν, πόσα βράδια τον τελευταίο μήνα δεν είχαν κοιμηθεί αρκετά και πόσο έντονη ήταν η υπνηλία τους. Αποδείχθηκε ότι για κάθε νύχτα με ανεπαρκή ύπνο, οι συμμετέχοντες ένιωθαν κατά μέσο όρο 0,23 χρόνια μεγαλύτεροι.
Στη δεύτερη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν αν ήταν πράγματι η έλλειψη ύπνου που έκανε τους συμμετέχοντες να αισθάνονται πιο γερασμένοι. Στο πλαίσιο της πειραματικής διαδικασίας, 186 συμμετέχοντες, ηλικίας 18 έως 46 ετών, υποβλήθηκαν σε συνθήκες ανεπαρκούς και επαρκούς ύπνου, περιορίζοντας τον βραδινό τους ύπνο στις τέσσερις ώρες για δύο νύχτες, και, αντιστρόφως, παρατείνοντάς τον στις εννέα ώρες πάλι για δύο βράδια.
Η στέρηση ύπνου έκανε τους συμμετέχοντες να αισθάνονται 4,4 χρόνια μεγαλύτεροι κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με όσους είχαν απολαύσει επαρκή ύπνο. Οι επιδράσεις του ύπνου στην «υποκειμενική ηλικία» φάνηκε να σχετίζονται με το πόσο ένιωθαν ότι νυστάζουν, με την υπερβολική υπνηλία να «προσθέτει» 6 χρόνια στην πραγματική ηλικία. Αντιθέτως, το αίσθημα εγρήγορσης σχετίστηκε με μικρότερη κατά 4 χρόνια αντιλαμβανόμενη ηλικία συγκριτικά με την πραγματική.
Σύμφωνα με τη Leonie Balter, η μετάβαση από το αίσθημα εγρήγορσης στο αίσθημα υπνηλίας αύξησε κατά 10 χρόνια την ηλικία που αισθάνονταν οι συμμετέχοντες. Όπως επισημαίνει, οι επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή είναι σαφείς:
«Η διαφύλαξη του ύπνου μας είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση μιας αίσθησης νεότητας. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε έναν πιο δραστήριο τρόπο ζωής και να ενθαρρύνει συμπεριφορές που προάγουν την υγεία, καθώς τόσο το αίσθημα νεότητας όσο και η εγρήγορση είναι σημαντικά κίνητρα για να παραμένουμε δραστήριοι».