Μεγάλη Απάτη με Αγροτικές Επιδοτήσεις στην Ελλάδα: Το Σκάνδαλο των «Ψεύτικων Βοσκοτόπων» και η Εμπλοκή του ΟΠΕΚΕΠΕ
Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο ενός από τα μεγαλύτερα αγροτικά οικονομικά σκάνδαλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς χιλιάδες πολίτες έλαβαν εκατομμύρια ευρώ από ευρωπαϊκά γεωργικά κονδύλια για κτήματα που δεν τους ανήκαν ή δεν αξιοποιήθηκαν ποτέ. Σύμφωνα με το Politico, οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς (EPPO) ερευνούν ένα σύνθετο δίκτυο απάτης που στερούσε από τους πραγματικούς αγρότες τα χρήματα που δικαιούνταν.
Η υπόθεση αφορά υπεξαιρεθέντα κονδύλια που μπορεί να ανέρχονται σε 45 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, με τις αρχές να εξετάζουν το βάθος της εμπλοκής στελεχών του ΟΠΕΚΕΠΕ – του οργανισμού που είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση και διανομή των αγροτικών επιδοτήσεων.
Πώς Στήθηκε η Απάτη με τις Αγροτικές Επιδοτήσεις
Το 2017 η Ευρωπαϊκή Ένωση άλλαξε τη νομοθεσία της, επεκτείνοντας τον ορισμό των επιλέξιμων βοσκοτόπων ώστε να περιλαμβάνει και θαμνότοπους και δασώδεις περιοχές. Αυτό οδήγησε σε διπλασιασμό των επιλέξιμων εκτάσεων στην Ελλάδα, δημιουργώντας ένα τεράστιο παράθυρο για απάτη.
Οι υπάλληλοι του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι συνεργαζόμενες τεχνικές εταιρείες είχαν πρόσβαση στα νέα αρχεία γης και σύντομα άρχισαν να υποβάλλονται αιτήσεις από άτομα που δήλωναν ψευδώς ότι ήταν ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές βοσκοτόπων.
Βασικά Στοιχεία της Απάτης:
✔️ Οι διεκδικητές δήλωναν ιδιοκτησία γης χωρίς κανένα συμβόλαιο ή αποδεικτικό.
✔️ Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν ζητούσε τίτλους ιδιοκτησίας ή συμβόλαια μίσθωσης.
✔️ Τα ίδια κομμάτια γης δηλώνονταν από διαφορετικά άτομα κάθε χρόνο, ώστε να μην εντοπίζεται η απάτη.
✔️ Η Κρήτη ήταν το επίκεντρο της απάτης, λαμβάνοντας τα 2/3 των συνολικών γεωργικών επιδοτήσεων της χώρας το 2020.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση όπου δύο ιδιώτες από το Ρέθυμνο υπέβαλαν αίτηση για επιδότηση για γη στην Τζια. Παρουσίασαν πλαστά μισθωτήρια συμβόλαια και πήραν 73.000 ευρώ. Την επόμενη χρονιά, άλλα δύο άτομα δήλωσαν το ίδιο κομμάτι γης, παρουσιάζοντας νέους «ιδιοκτήτες»!
Η Αντίδραση των Ελεγκτικών Αρχών και η Συστηματική Διάβρωση των Ερευνών
Η Παρασκευή Τυχεροπούλου, επικεφαλής του Τμήματος Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, ήταν από τους πρώτους που αντιλήφθηκαν το σκάνδαλο. Ωστόσο, παραγκωνίστηκε και αποκλείστηκε από τις βάσεις δεδομένων του οργανισμού.
Η EPPO διερευνά 70 υποθέσεις απάτης στην Ελλάδα από το 2021. Μία υπόθεση έχει ήδη εκδικαστεί και οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης, ενώ άλλες δύο δίκες έχουν προγραμματιστεί για τις 19 Φεβρουαρίου 2024.
Η Θεσμική Συγκάλυψη
Όσοι προσπάθησαν να σταματήσουν την απάτη αντιμετώπισαν συνέπειες:
- Ο πρώην επικεφαλής του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γρηγόριος Βάρρας, το 2020 μπλόκαρε 3.500 ΑΦΜ που συνδέονταν με ύποπτες αιτήσεις.
- Στη συνέχεια, ο τότε υπουργός Γεωργίας Μάκης Βορίδης ζήτησε την παραίτησή του, οδηγώντας στην παύση της έρευνας.
- Το 2023, ο Ευάγγελος Σημανδράκος μπλόκαρε 6.000 ΑΦΜ, αλλά λίγους μήνες μετά εκδιώχθηκε από τον τότε υπουργό Γεωργίας, Λευτέρη Αυγενάκη.
- Η Τυχεροπούλου απομακρύνθηκε αιφνιδιαστικά στις 14 Οκτωβρίου 2023, αφού είχε αποκαλύψει την έκταση της απάτης.
Οι Πρώτες Καταδίκες και οι Επικείμενες Δίκες
Στις 4 Οκτωβρίου 2023, οι πρώτες καταδίκες εκδόθηκαν από ελληνικό δικαστήριο, με ποινές φυλάκισης από 12 έως 24 μήνες σε άτομα από την Κρήτη.
Στις 19 Φεβρουαρίου 2024, θα δικαστεί υπόθεση όπου ένας άνδρας από την Κρήτη δήλωσε ότι κατέχει 450 στρέμματα στον Γράμμο, κοντά στα αλβανικά σύνορα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είχε καμία ιδιοκτησία εκεί.
Ο EPPO συνεχίζει τις έρευνες, με περισσότερους αξιωματούχους να μπαίνουν στο μικροσκόπιο.
Η Αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τα Πρόστιμα στην Ελλάδα
Λόγω της κακοδιαχείρισης των αγροτικών επιδοτήσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε στην Ελλάδα πρόστιμο ύψους 283 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του 2024.
Επιπλέον, η Ελλάδα τέθηκε υπό επιτήρηση για 12 μήνες, με το ενδεχόμενο ανάκλησης της διαπίστευσης του ΟΠΕΚΕΠΕ – γεγονός που θα σήμαινε ότι η χώρα δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί μόνη της τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
Για να αποφευχθεί το χάος, η κυβέρνηση, μέσω του νέου υπουργού Γεωργίας Κωνσταντίνου Τσιάρα, υποσχέθηκε να εξυγιάνει τον ΟΠΕΚΕΠΕ και να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις.
Συμπέρασμα: Μια Από τις Μεγαλύτερες Γεωργικές Απάτες στην Ευρώπη
Η υπόθεση των ψεύτικων βοσκοτόπων αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γεωργικές απάτες που έχουν εντοπιστεί στην Ευρώπη.
🔴 45 εκατομμύρια ευρώ υπεξαιρούνταν κάθε χρόνο.
🔴 70 υποθέσεις βρίσκονται υπό διερεύνηση από την EPPO.
🔴 Ανώτατα στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ απομακρύνθηκαν, αφού προσπάθησαν να σταματήσουν την απάτη.
🔴 Η Ελλάδα τιμωρήθηκε με πρόστιμο 283 εκατ. ευρώ από την ΕΕ.
Η εμπλοκή του ΟΠΕΚΕΠΕ, οι εσωτερικές πιέσεις, οι πολιτικές παρεμβάσεις και η προστασία των επιτήδειων αποδεικνύουν πως το σκάνδαλο αυτό είχε βαθιές ρίζες στον κρατικό μηχανισμό.
Η μεγάλη πρόκληση τώρα είναι εάν η ελληνική κυβέρνηση θα προχωρήσει σε πραγματική εξυγίανση ή αν αυτή η απάτη θα παραμείνει ατιμώρητη, στερώντας χρήματα από τους πραγματικούς αγρότες και εκθέτοντας τη χώρα διεθνώς. 🚨